เรื่อง : วรพร รุ่งวัฒนโสภณ
คุณคิดว่าความสัมพันธ์ของทั้งสองเป็นเพียงเพื่อนกันจริงไหม
เมื่อภาพเปิดตัวภาพยนตร์เรื่องนี้เป็นสองสาวกำลังนอนหันหน้าเข้าหากันบนเตียง และดูเหมือนกำลังคุยเรื่องที่ชวนยิ้มน้อยยิ้มใหญ่กันอยู่ พร้อมเรื่องย่อว่า ‘เพื่อนรัก’ สองคนที่สนิทกันมาเกือบทั้งชีวิตกำลังต้องแยกย้ายกันไปเติบโต เพราะเธอคนหนึ่งต้องไปทำงานอีกซีกโลก ในขณะที่อีกคนเพิ่ง ‘รู้ตัว’ ว่าอาจเป็นเลสเบียนในวัย 32 ปี
ข้อมูลเท่าที่มีนี้อาจทำให้ใครหลายคน (รวมถึงฉัน) เผลอคิดไปว่ามันต้องมีอะไรในกอไผ่แหงๆ
และนี่ก็เป็นอีกครั้งที่โดนภาพเปิดตัวหลอกเข้าอย่างจัง เพราะปรากฏว่าเพื่อนรักทั้งสองคนนั้นก็เป็นแค่เพื่อนกันจริงๆ นั่นแหละ (ที่จริงภาพอาจไม่ได้หลอกเรา แต่เป็นเราต่างหากที่หลอกตัวเองเสมอมา…)
คำเตือน: บทความชิ้นนี้มีการสปอยล์ โปรดอ่านอย่างระมัดระวัง
‘Am I OK? ถามใจว่าใช่ปะ?’ เปิดตัวครั้งแรกในปี 2022 หลังจากได้รับการคัดเลือกให้เข้าฉายในเทศกาลภาพยนตร์ซันแดนซ์ (Sundance Film Festival) เทศกาลภาพยนตร์นอกกระแสที่ใหญ่ที่สุดในสหรัฐอเมริกา โดยได้ทิ้งภาพเปิดตัวให้คิดกันไปต่างๆ นานา ถึง 2 ปีกว่า ก่อนจะเข้าฉายทางสตรีมมิ่งในปี 2024
ภาพยนตร์รอมคอมเรื่องนี้เป็นผลงานของ 2 ผู้กำกับชาวอเมริกัน ที่เป็นทั้งเพื่อนร่วมงานและคู่ชีวิต อย่าง ‘Tig Notaro’ ตลกเดี่ยวไมโครโฟน (Stand-up Comedian) และ ‘Stephanie Allynne’ นักแสดงและคอเมเดียน ซึ่งทั้งคู่พบกันจาก ‘In A World…(2013)’ ภาพยนตร์แนวสารคดีคอเมดี้ ดีกรีรางวัล ‘Best Screenplay Sundance Film Festival 2013’ และเริ่มเป็นที่รู้จักในแวดวงคอเมดี้มาเรื่อยๆ ด้วยเหตุนี้จึงไม่ต้องสงสัยถึงกลิ่นอายคอเมดี้ในผลงานการกำกับเรื่องนี้ของพวกเธอ
หนังเดินเรื่องผ่านความสัมพันธ์ของเพื่อนสาว ‘Lucy’ (แสดงโดย Dakota Johnson) พนักงานต้อนรับในสปาที่มีพรสวรรค์ด้านศิลปะ และ ‘Jane’ (แสดงโดย Sonoya Mizuno) พนักงานฝ่ายการตลาดที่กำลังไปได้สวยในสายงานของตัวเอง แม้ทั้งคู่จะเป็นเพื่อนรู้ใจกัน แต่ก็มีบางอย่างที่ไม่เคยพูดให้กันฟังมาก่อน
บนโต๊ะดินเนอร์ Jane เซอร์ไพรส์เพื่อนว่าได้เลื่อนตำแหน่งให้ไปทำงานที่ลอนดอน ซึ่งห่างออกไปอีกซีกโลกหนึ่งจากลอสแอนเจลิส และด้วยฤทธิ์ของแอลกอฮอล์ วงสนทนาของ Lucy กับ Jane และแฟนหนุ่ม ได้กลายเป็นวงเล่าเรื่องตลกๆ ในชีวิตที่ไม่เคยบอกใคร กระทั่งบางเรื่องของ Jane ดันไปสะกิดความลับในใจของ Lucy ที่ไม่เคยพูดหรือแสดงออกให้ใครรับรู้เลย ความลับที่ว่าเธออาจเป็นเลสเบียน…
Am I GAY?
มันคงเป็นความรู้สึกที่ซับซ้อนพอควร เมื่อเพื่อนสนิทมาเฉลยว่าเธออาจเป็นเลสเบียน และมันก็คงซับซ้อนพอกันสำหรับเจ้าตัวที่ต้องแบกรับความสับสนและเก็บมันไว้ในใจเพียงลำพังมาจนถึงวัยเลขสาม
เมื่อการทำสิ่งใหม่ๆ นั้นเป็นเรื่องยาก คำถามในใจของ Lucy จึงไม่เคยถูกไขสักที แม้ที่จริงแล้วเธอจะรู้คำตอบของคำถามดีว่า ‘ทำไมจึงสานสัมพันธ์กับผู้ชายได้ไม่ยืดยาวนัก’ ‘ทำไมถึงหยุดนึกถึง ‘Brittany’ หมอนวดสาวคนใหม่ในสปาไม่ได้’ และ ‘ทำไมถึงมั่นใจว่าตัวเองไม่ได้เป็นไบเซ็กชวล’ เธอรู้ดีว่าตัวตนของเธอคงอยู่ในสักที่ของแถบสเปกตรัมความเป็นเควียร์ และจุดนี้เองที่ทำให้หนังเรื่องนี้ต่างไปจากหนังแนว Coming of Age เรื่องอื่นๆ ที่เล่าประเด็นการ Come Out เหมือนกัน
เมื่อการทำสิ่งใหม่ๆ นั้นเป็นเรื่องยาก คำถามในใจของ Lucy จึงไม่เคยถูกไขสักที แม้ที่จริงแล้วเธอจะรู้คำตอบของคำถามดีว่า ‘ทำไมจึงสานสัมพันธ์กับผู้ชายได้ไม่ยืดยาวนัก’ ‘ทำไมถึงหยุดนึกถึง ‘Brittany’ หมอนวดสาวคนใหม่ในสปาไม่ได้’ และ ‘ทำไมถึงมั่นใจว่าตัวเองไม่ได้เป็นไบเซ็กชวล’ เธอรู้ดีว่าตัวตนของเธอคงอยู่ในสักที่ของแถบสเปกตรัมความเป็นเควียร์ และจุดนี้เองที่ทำให้หนังเรื่องนี้ต่างไปจากหนังแนว Coming of Age เรื่องอื่นๆ ที่เล่าประเด็นการ Come Out เหมือนกัน
New Fear Unlocked: เปิดประสบการณ์หญิงแท้เล่นกับใจ
บาร์เลสเบียนคงเป็นแหล่งรวมคนในคอมมูนิตี้ที่เหมาะเจาะที่สุด แต่มันคงไม่ง่ายสำหรับคนอย่าง Lucy ที่ไม่กล้าออกจากคอมฟอร์ตโซน แม้จะเข้าใจในความหวังดี (แกมบังคับ) ของเพื่อน แต่การไปที่บาร์ไม่ใช่สิ่งที่ทำให้เธอสนุกสักเท่าไร กลับเป็น Jane ต่างหากที่ดูสนุกกับบรรดาเลสเบียน และการจูบคนที่เพิ่งเจอกันครั้งแรกก็คงเป็นหนึ่งใน ‘เรื่องสนุก’ ที่ควรลองทำที่นี่เช่นกัน
ช่วงเวลาที่คนหนึ่งกำลังสนุกสนาน อีกคนหนึ่งกลับต้องหนีจากความอึดอัด กลายเป็นต้นเหตุของสงครามเงียบระหว่างพวกเธอที่ไม่มีใครยอมสงบศึก ช่วงเวลาแห่งความเงียบนี้เองที่ทำให้ทั้งคู่ต่างพลาดหลายๆ อย่างในชีวิตของกันและกันไป
แต่ก็ยังพอมีเรื่องดีๆ เกิดขึ้นกับ Lucy อยู่บ้าง เมื่อ ‘Brittany’ (แสดงโดย Kiersey Clemons) หมอนวดที่เธอแอบเล็งไว้ เริ่มเข้าใกล้เธอมากขึ้น ชวนไปใช้เวลาด้วยกัน พร้อมกับบทสนทนาชวนให้คิดไกล ชนิดที่ ‘เกย์ดาร์’ คงไม่ทำงานผิดพลาดแน่ๆ ความใกล้ชิดพัฒนาจากการไปดูภาพวาดที่บ้าน กลายเป็นปาร์ตี้ลองชุด ที่ทำให้ทั้งคู่รู้สึกถึงแรงดึงดูดบางอย่างระหว่างกัน และ ‘ครั้งแรก’ ของพวกเธอก็ผ่านไปด้วยดี
ถึงอย่างนั้น ในความสัมพันธ์ก็มักมีฝ่ายหนึ่งที่รู้สึกดีมากกว่าเสมอ ในขณะที่ Lucy วาดฝันถึงครั้งต่อไป แต่ Brittany กลับมองสิ่งที่เกิดขึ้นเป็นเพียงความรู้สึกดีที่ได้ ‘ลองทำ’ เรื่องที่อยากลองมานานแล้วเท่านั้น
ความกระอักกระอ่วนก่อตัวในสปา กระทั่ง Brittany มาบอกว่าเธอกำลังจะไปอยู่อีกเมืองสักพัก ซึ่ง Lucy รู้ดีว่าเธอกำลังกลับไปหาแฟนหนุ่มคนเก่า
สีหน้าของ Brittany บอกความรู้สึกผิด ก่อนจะเอ่ยว่า ที่ฉันต้องบอกเพราะ…
Lucy ชิงตอบก่อนว่า ฉันโอเค (ที่จะไม่สานต่อเรื่องคืนนั้น)
แต่เปล่าเลย สิ่งที่หมอนวดสาวกำลังจะพูดคือ ที่ฉันต้องบอกเพราะ…เธอเป็นคนจัดตารางงาน ต่างหากล่ะ…(เอื้อก)
สำหรับ Lucy ครั้งแรกทางกายผ่านไปด้วยดี แต่ครั้งแรกทางใจคงไม่ดีเท่าไร ในขณะที่เส้นชีวิตของ Jane ก็อยู่ในช่วงขาลงเช่นกัน เพราะนอกจากจะทะเลาะกับเพื่อนสนิท แฟนหนุ่มยังมาบอกเลิกในวันเกิดอีกต่างหาก และคงปฏิเสธไม่ได้ว่า นอกจากทั้งคู่จะพลาดช่วงเวลาสำคัญในชีวิตของกันและกัน ยังพลาดช่วงเวลาที่ต่างฝ่ายต่างต้องการกันมากที่สุดอีกด้วย
อะไรที่เธอกลัว มันไม่เกิดขึ้นหรอก
สงครามเงียบทำให้ต่างฝ่ายต่างได้ใช้เวลากับตัวเองมากขึ้น Lucy พบว่าหากอยู่กับอะไรซ้ำเดิมในคอมฟอร์ตโซนต่อไปคงไม่ดีแน่ เธอจึงลาออกจากสปา เริ่มกลับมาทำงานศิลปะอย่างจริงจังอีกครั้ง โหลดแอปหาคู่มาใช้ ออกไปเดต สั่งเมนูใหม่ๆ ลองทำหลายๆ อย่างที่ Jane เคยบอก และมันก็ผ่านไปได้ด้วยดีจริงๆ
ส่วน Jane กำลังใช้เวลาอยู่ใน ‘ค่ายเปลญวนพักกายใจ’ กลางป่าที่ตัดขาดจากโลกอินเทอร์เน็ต และค้นพบว่าไม่อาจทนอยู่กับความเงียบของป่า รวมถึงความเงียบของสงครามนี้ได้อีกต่อไป สิ่งที่เธอต้องการมากที่สุดในตอนนี้คือเพื่อนสนิท และเพียงโทรศัพท์สายเดียวก็ทำให้สงครามเงียบนั้นจบลงในที่สุด
พวกเธอค้นพบว่าพลาดเรื่องต่างๆ ในชีวิตของกันและกันไปมากเพียงใด โดยเฉพาะ Jane ที่พลาดช่วงเวลาครั้งแรกของเพื่อนไปอย่างน่าเสียดายสุดๆ
ถึงตอนนี้ Lucy รู้แล้วว่าการยอมรับตัวเอง และการออกจากคอมฟอร์ตโซนนั้นไม่ได้แย่อย่างที่คิด อีกทั้งเธอก็ไม่ได้รู้สึกแปลกแยกไปจากคนรอบตัวแม้แต่น้อย และดูเหมือนว่าชีวิตของเธอกำลังเรียนรู้ความรักและความสุขในแบบที่ไม่เคยสัมผัสมาก่อน
เรื่องจริงของคนเบื้องหลัง
ในโลกที่คนยุคนี้อาจเริ่มรู้ตัวกันตั้งแต่ยังไม่ 10 ขวบ จนอาจจะดูเหนือจริงไปสักนิดที่บางคนเพิ่งจะรู้ตัวในวัยเลขสาม แต่ก็ใช่ว่าจะไม่เกิดขึ้นจริงสักหน่อย เพราะ Am I OK? นั้น สร้างจากเค้าโครงเรื่องจริงของ ‘Lauren Pomerantz’ นักเขียนบท และ ‘Jessica Elbaum’ โปรดิวเซอร์ ที่เป็นต้นแบบความสัมพันธ์ฉันท์เพื่อนของ Lucy และ Jane
Lauren เคยให้สัมภาษณ์กับ Variety สื่อบันเทิงของสหรัฐอเมริกาว่า เธอรู้ตัวตอนที่อายุ 34 ปี (ปี 2013) และมันเป็นช่วงเวลาที่ยากมาก เพราะคนส่วนใหญ่รู้ตัวกันไปนานแล้ว ทว่าในอีก 5 ปีถัดมา เธอก็ได้แต่งงานกับแฟนสาวของเธอ
ทางด้านคู่รักผู้กำกับก็มีเรื่องราวทำนองนี้เช่นกัน ในปี 2022 Stephanie เคยให้สัมภาษณ์กับนิตยสาร The New Yorker ไว้ว่า ก่อนหน้านี้ที่จะเจอกับ Tig เธอนิยามตัวเองว่าเป็นสเตรทมาตลอด กระทั่งวันหนึ่งเธอและ Tig ใช้เวลาด้วยกันที่บาร์ และจบลงด้วยการจูบซึ่งสร้างความสับสนให้เธออย่างมาก เธอจึงอีเมลไปหา Tig ว่า “ฉันชอบเธอจริงๆ ฉันชอบจูบเธอ แต่ฉันแค่อยากบอกให้รู้ว่า ฉันไม่ได้เป็นเกย์” อย่างไรก็ดี งานแต่งงานริมหาดของพวกเธอในปี 2015 ก็สวยงามและกลายเป็นวันที่น่าจดจำวันหนึ่ง
ด้วยเรื่องราวเบื้องหน้าและเบื้องหลังที่ว่ามานี้ อาจทำให้ตีความจังหวะของการเล่าเรื่องได้ว่า ในช่วงแรกที่หนังดำเนินไปอย่างเชื่องช้าคงเป็นสัญญะที่สื่อถึงความรู้สึกของตัวละคร ที่แม้จะรู้ตัวแล้วแต่ก็ยังคงสงสัยว่า ฉันเป็นจริงๆ เหรอ แล้วจะผ่านจุดนี้ไปยังไง หรือควรเริ่มจากตรงไหน ในขณะที่ช่วงท้ายของเรื่องซึ่งคำถามเหล่านั้นเริ่มได้รับคำตอบ หนังจึงดำเนินไปอย่างรวดเร็ว เป็นสัญญะว่าที่มัวแต่กลัวและเสียเวลามาตลอดนั้น ไม่มีอะไรแย่ไปกว่าการไม่เปิดใจยอมรับตัวเองแล้ว
และอาจกำลังบอกผู้ชมว่า อะไรที่คุณกลัว มันไม่เกิดขึ้นหรอก
อย่างที่คำโปรยหนังว่าไว้ “It’s never too late to figure it out” เรื่องแบบนี้มันไม่มีคำว่าสายเกินไป แต่ก็ไม่ควรเสียเวลานาน ดังนั้นฟังเสียงหัวใจ ยอมรับตัวเอง และออกไปตามหาความรักในแบบที่ต้องการกันเถอะ!
.
รายการอ้างอิง
DIVA. (2023, December 20). Stephanie Allynne and Tig Notaro’s beautiful love story. Retrieved from diva-magazine: https://diva-magazine.com/2023/12/20/stephanie-allynne-and-tig-notaros-beautiful-love-story/
Donnelly, M. (2022, January 21). Sundance Player ‘Am I OK’ Puts Spotlight on Real-Life Friendship of Producer and Writer. Retrieved from variety: https://variety.com/2022/film/news/sundance-am-i-ok-friendship-1235158777/
Tig Notaro, Stephanie Allynne (Director). (2022). Am I OK? [Motion Picture].