เรื่อง : จุฑาภัทร ทิวทอง
ภาพ : สิทธิเดช สายพัทลุง
ในสมรภูมิการเลือกตั้งของสหรัฐอเมริกา สิ่งที่เรามักมองเห็นคือภาพของคนกำลังเฉือนคมกันเพื่อช่วงชิงตำแหน่งประธานาธิบดี ซึ่งภาพแสนคุ้นเคยกำลังจะย้อนกลับมาอีกครั้ง เพราะในวันที่ 5 พ.ย. ที่ใกล้เข้ามานี้ จะเป็นศึกอันดุเดือดระหว่างโดนัลด์ ทรัมป์ (Donald Trump) อดีตประธานาธิบดีเจ้าเก่าจากพรรครีพับลิกัน (Republican) กับคำขวัญที่ใครๆ ก็จำได้อย่าง “Make America Great Again” และกมลา แฮร์ริส (Kamala Harris) รองประธานาธิบดีคนล่าสุดในสมัยของประธานาธิบดีโจ ไบเดน (Joe Biden) จากพรรคเดโมแครต (Democrat) ที่ถูกส่งชื่อชิงตำแหน่งประธานาธิบดีแทนโจ ไบเดนหลังจากที่ไบเดนประกาศถอนตัวกลางศึก
นอกจากศึกใหญ่อย่างการชิงตำแหน่งประธานาธิบดีแล้ว ยังมีศึกซ้อนศึกของตำแหน่งสำคัญอีกตำแหน่งหนึ่ง ที่เรากำลังจะได้ชมการดวลวาจาดีเบตของผู้ท้าชิงตำแหน่งจากพรรครีพับลิกันและเดโมแครตในวันอังคารที่จะถึง โดยตำแหน่งนี้เรียกได้ว่าเป็นตัวตายตัวแทนของประธานาธิบดีก็คงไม่ห่างไกลจากความจริงนัก
ตำแหน่งที่ว่านี้คือ ‘Vice President’ หรือ รองประธานาธิบดี ซึ่งมีหน้าที่สำคัญอย่างการขึ้นดำรงตำแหน่งแทนประธานาธิบดี ในกรณีที่ประธานาธิบดีไม่สามารถปฏิบัติหน้าที่ได้ ไม่ว่าจะด้วยเหตุผลการเสียชีวิต, สละตำแหน่ง หรือถูกถอดถอน อีกกรณีคือการขึ้นรักษาการแทนประธานาธิบดีหากประธานาธิบดีประเมินตนเอง พร้อมเขียนแถลงการณ์ต่อประธานวุฒิสภาชั่วคราว (President Pro Tempore of the Senate) และประธานสภาผู้แทนราษฎร (The Speaker of the House of Representatives) ว่าไม่สามารถปฏิบัติหน้าที่ได้ โดยจะรักษาการแทนจนกว่าประธานาธิบดีจะเขียนแถลงการณ์ว่าพร้อมกลับมาปฎิบัติหน้าที่ต่ออีกครั้ง
รองประธานาธิบดียังมาพร้อมกับอำนาจการประเมินความสามารถในการปฏิบัติหน้าที่ของประธานาธิบดีด้วยเช่นกัน โดยหากประเมินแล้วว่าไม่สามารถปฏิบัติหน้าที่ด้วยเหตุผลใดๆ ก็ตาม รองประธานาธิบดีพร้อมกับเสียงส่วนมากของเจ้าหน้าที่หลักจากฝ่ายบริหาร หรือเสียงจากรัฐสภา สามารถเขียนแถลงการณ์ถึงประธานวุฒิสภาชั่วคราว และประธานสภาผู้แทนราษฎร แล้วขึ้นรักษาการแทนได้ทันที โดยหากประธานาธิบดีไม่เห็นด้วยกับการประเมิน ประธานาธิบดีสามารถยื่นแถลงการณ์เถียงแล้วต่อสู้กันต่อ
อีกหน้าที่ที่สำคัญของรองประธานาธิบดีก็คือ การลงคะแนนเสียงตัดสินผลลัพธ์การโหวตโดยวุฒิสภาหากผลโหวตออกมาเสมอกัน แม้เหตุการณ์ที่ว่าอาจฟังดูเป็นไปได้ยาก แต่ในสมัยที่กมลาดำรงตำแหน่งรองประธานาธิบดี เธอได้สร้างตำนานลงคะแนนเสียงตัดสินผลโหวตของวุฒิสภาที่เสมอกันถึง 33 ครั้ง ซึ่งมากกว่ารองประธานาธิบดีทุกคนทั้งหมดในประวัติศาสตร์สหรัฐฯ
ส่วนบทบาทที่น่ากล่าวถึงนอกเหนือจากหน้าที่ทางกฎหมาย คือการเป็นที่ปรึกษาให้กับประธานาธิบดีในการตัดสินใจเรื่องสำคัญ อีกทั้งยังเป็นตัวกลางเชื่อมต่อรัฐบาลกับรัฐสภาในการเจรจาข้อตกลงทางนิติบัญญัติและบทบาทในการต่างประเทศ โดยเป็นตัวแทนพบปะกับผู้นำประเทศต่างๆ หรือทำภารกิจทางการทูต
ทั้งนี้การแต่งตั้งรองประธานาธิบดีแต่ละคน จะมาหลังจากพรรคนั้นๆ ได้เลือกผู้ลงสมัครรับเลือกตั้งเป็นประธานาธิบดีแล้ว ผู้ลงรับเลือกตั้งผู้นั้นก็จะมีสิทธิ์เลือกรองประธานาธิบดีด้วยตนเอง โดยไม่ผ่านการโหวตของพรรค เปรียบเสมือนการเลือก ‘คู่หู’ ที่รู้ใจในการออกรบ
เมื่อเข้าใจหน้าที่และอำนาจของรองประธานาธิบดีแล้ว เรามารู้จักผู้ท้าชิงตำแหน่งจากพรรครีพับลิกัน และพรรคเดโมแครตในสงครามเลือกตั้งปีนี้กัน
เจมส์ เดวิด แวนซ์ (James David Vance)
เจมส์ เดวิด แวนซ์ (James David Vance) หรือที่รู้จักกันในนาม เจ.ดี. แวนซ์ (JD Vance) ผู้ท้าชิงตำแหน่งรองประธานาธิบดีจากพรรครีพับลิกัน สมาชิกวุฒิสภารัฐโอไฮโอ (Ohio) สมัยแรกในวัย 40 ปี เขาโด่งดังจากหนังสือบันทึกชีวิตของตนเองอย่าง ‘Hillbilly Elegy: A Memoir of a Family and Culture in Crisis’ ที่ถูกตีพิมพ์ในปี 2559
พื้นหลังชีวิตของแวนซ์เป็นภาพของการฝ่าฟันอุปสรรคครอบครัวที่ไม่สมบูรณ์เพรียบพร้อมเต็มไปด้วยความยากจน ก่อนเขาจะเปลี่ยนชีวิตด้วยการเป็นนาวิกโยธินประจำการในประเทศอิรัก แล้วหลังจากนั้นก็เรียนมหาวิทยาลัยโอไฮโอสเตต (Ohio State University) และมหาวิทยาลัยชั้นนำในเครือไอวีลีก (Ivy League) ที่ขึ้นชื่อด้านกฎหมายอย่างมหาวิทยาลัยเยล (Yale University) จนได้รับปริญญา เส้นทางชีวิตของเขาอาจเรียกได้ว่าคืออุดมคติความฝันแบบอเมริกันหรือ ‘American Dream’1
ด้านการเมือง ความสัมพันธ์ของแวนซ์กับทรัมป์เริ่มต้นด้วยความขรุขระ เพราะเขาเคยแสดงความไม่ชื่นชอบในตัวทรัมป์ช่วงการเลือกตั้งสหรัฐฯ ปี 2552 แต่ต่อมาก็ได้ขอโทษเกี่ยวกับความเห็นดังกล่าวในช่วงการเลือกตั้งวุฒิสภาของรัฐโอไฮโอ แล้วได้รับการสนับสนุนจากตัวของทรัมป์เอง ทำให้คะแนนนิยมของเขาพุ่งสูงขึ้นจนได้รับชัยชนะในที่สุด
สิ่งซึ่งเป็นข้อถกเถียงและมักมีการพูดถึงมากที่สุดสำหรับแวนซ์ คงจะเป็นจุดยืนทางการเมืองของเขาที่มักแสดงท่าทีออกมาในรูปแบบ ‘สุดโต่ง’ ไม่ว่าจะเป็นการเสนอร่างกฎหมายตัดงบประมาณสนับสนุนมหาวิทยาลัยที่มีการประท้วงในประเด็นอิสราเอล-ปาเลสไตน์ หรือการพูดถึงประเด็นข่าวลือเรื่องผู้อพยพชาวเฮติในเมืองสปริงฟิลด์ รัฐโอไฮโอ (Spring Field, Ohio) ว่ารับประทานสัตว์เลี้ยง จนประเด็นดังกล่าวถูกถกกันเป็นวงกว้างหลังจากที่ทรัมป์ได้เอาไปพูดถึงต่อในการดีเบตกับกมลา ก่อนที่นายกเทศมนตรีเมืองสปริงฟิลด์และเจ้าหน้าที่ของเมืองจะได้ออกมาปฏิเสธข่าวลือที่แพร่สะพัดหลังจากการดีเบต (Springfield mayor: City officials told Vance staffer Haitian migrant rumors were ‘baseless’, The Hill) และแวนซ์ยังโทษเหตุการณ์การพยายามลอบสังหารทรัมป์ทั้งสองครั้งว่าเป็นเพราะพรรคเดโมแครตอีกด้วย
ทิม วอลซ์ (Tim Walz)
ทางฝั่งพรรคเดโมแครต กมลาได้เลือก ทิม วอลซ์ (Tim Walz) ผู้ว่าการัฐมินนิโซตา (Minnesota) ในวัย 60 ปี ผู้ถูกพูดถึงอย่างแพร่หลายหลังเขาเรียกคนในพรรครีพับลิกันว่า ‘แปลก’
วอลซ์เกิดที่รัฐเนแบรสกา (Nebraska) เขาเข้าเป็นกองกำลังพิทักษ์มาตุภูมิ ตอนอายุ 17 ปี และประจำการในกองกำลังอาสาสมัครเป็นเวลา 24 ปี เขามีปริญญาด้านการสอน โดยเคยเป็นครูในประเทศจีน 1 ปี แล้วกลับมาสอนในบ้านเกิดของตนเองพร้อมกับเป็นโค้ชทีมอเมริกันฟุตบอลไปด้วย ก่อนจะย้ายไปที่รัฐมินนิโซตา บ้านเกิดของภรรยา
ความน่าสนใจของวอลซ์ คงจะเป็นจุดยืนที่ดู ‘กลาง’ ระหว่างแนวคิดแบบเดโมแครตและรีพับลิกันของเขา อย่างการที่เขาเคยโหวตสนับสนุนให้งบต่อกับสงครามในอิรักและอัฟกานิสถาน, สนับสนุนการตรวจสอบผู้อพยพที่เข้มงวดมากขึ้น และเคยได้รับเงินบริจาคเพื่อการรณรงค์หาเสียงจากสมาคมปืนไรเฟิลแห่งสหรัฐอเมริกา (National Rifle Association, NRA) แต่ในภายหลัง เขากลับมีทีท่าจะสนับสนุนการห้ามใช้อาวุธจู่โจมจากเหตุการณ์กราดยิงในโรงเรียนที่รัฐฟลอริดา (Florida) เมื่อปี 2561 ทำให้ทางสมาคมปืนไรเฟิลหยุดให้การสนับสนุนเขา
แต่กระแสความนิยมของวอลซ์ดูจะมาจากทางผู้สนับสนุนพรรคเดโมแครตมากกว่า หลังจากที่ผู้สนับสนุนพรรครีพับลิกันวิจารณ์การทำงานของเขา เมื่อเขาตัดสินใจล่าช้าในการส่งกองกำลังพิทักษ์มาตุภูมิเข้าไปควบคุมสถานการณ์ประท้วงการเสียชีวิตของจอร์จ ฟลอยด์ (George Floyd) แม้ผู้ชุมนุมในขณะนั้นจะมีท่าทีรุนแรงขึ้นก็ตาม และเขายังถูกกล่าวหาว่าล้มเหลวในการตรวจสอบการฉ้อโกงในช่วงที่ไวรัสโควิด-19 ระบาดด้วย ในทางกลับกัน ขณะที่วอลซ์ดำรงตำแหน่งผู้ว่าการรัฐมินนิโซตา นโยบายจากฝั่งเดโมแครตหลายข้อได้รับการตอบสนองอย่างดี เช่น การยืนยันสิทธิ์ในการทำแท้ง, การรัดกุมกฎหมายควบคุมอาวุธปืน หรือค่าอาหารกลางวันในโรงเรียนฟรี
.
ในการเลือกตั้งประธานาธิบดีหลายครั้งที่ผ่านมา ศึกของว่าที่ตำแหน่งรองประธานาธิบดีไม่ค่อยมีใครให้ความสำคัญมากนัก เนื่องจากผู้คนมักจะสนใจตำแหน่งสูงสุดอย่างประธานาธิบดีเสียมากกว่า แต่ในการเลือกตั้งครั้งนี้ สนามรบแห่งการดีเบตของรองประธานาธิบดีที่กำลังจะมาถึงอาจกระทบต่อผลการเลือกตั้งอย่างมาก เพราะคะแนนความนิยมของทั้งสองพรรคตีคู่สูสีตามกันมาไม่ห่าง ด้วยผลงานการดีเบตของทรัมป์ในศึกปะทะกับกมลาที่ผ่านมาออกมาไม่น่าพอใจนัก ผสมโรงกับแนวคิดสุดโต่งของแวนซ์ที่ได้รับกระแสต่อต้านมากขึ้น ส่วนอีกฝั่งก็ ‘อ่วม’ ไม่แพ้กัน ด้วยท่าทีและแนวคิดของกมลาและวอลซ์เกี่ยวสถานการณ์ต่างๆ ทั้งความขัดแย้งระหว่างอิสราเอล-ปาเลสไตน์ หรือการใช้ความรุนแรงของตำรวจ ล้วนกำลังถูกตั้งข้อสงสัยจนแรงศรัทธาของฐานเสียงสั่นคลอน
ดูเหมือนว่าการปะทะฝีปากระหว่างอนาคตรองประธานาธิบดีจากทั้งสองพรรคในครั้งนี้ จะมีการเดิมพันสูงเสียยิ่งกว่าครั้งไหนๆ
สามารถติดตามศึกดีเบตจัดโดยช่อง CBS ที่อาจส่งผลกระทบต่อผลลัพธ์ของการเลือกตั้งครั้งนี้ได้ในวันพุธที่ 2 ต.ค. 2567 เวลา 8.00 – 9.30 น. เวลาประเทศไทย สำหรับผู้ชมชาวไทยช่องที่สะดวกที่สุดจะเป็นถ่ายทอดสดทางช่อง CBS News ในยูทูบ (YouTube) ตามเวลาข้างต้น
อ้างอิง
US vice presidential candidates: Everything you need to know, Al Jazeera
https://www.aljazeera.com/news/2024/6/14/us-vice-presidential-candidates-everything-you-need-to-know
Tie-breaking votes cast by Kamala Harris in the U.S. Senate, Ballotpedia
https://ballotpedia.org/Tie-breaking_votes_cast_by_Kamala_Harris_in_the_U.S._Senate
Vance doubles down on false ‘pet-eating’ claims, BBC
https://www.bbc.com/news/articles/cgj447j5711o
JD Vance was once ‘never Trump’. Now he’s his running mate, BBC
https://www.bbc.com/news/articles/cn07dv4mrg2o
JD Vance, Fox News
https://www.foxnews.com/category/person/jd-vance
ความฝันแบบอเมริกัน (๖ มกราคม ๒๕๕๒), สำนักงานราชบัณฑิตยสภา
http://legacy.orst.go.th/?knowledges=%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%9D%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99-%E0%B9%96-%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%A3
Tim Walz: The ex-football coach and teacher who became Harris’s VP pick, BBC
https://www.bbc.com/news/articles/cleyjp5qldno
Who is Tim Walz? Fox Nation takes a deep dive into the life and political career of Kamala Harris’ VP pick, Fox News
https://www.foxnews.com/media/who-tim-walz-fox-nation-takes-deep-dive-life-political-career-kamala-harris-vp-pick
Who is Tim Walz? The governor with a history of winning over Republicans, The Guardian
https://www.theguardian.com/us-news/article/2024/aug/06/tim-walz-vp-kamala-harris
Vance, Walz face potential game-changing moment with VP debate, The Hill
https://thehill.com/homenews/campaign/4898964-vice-presidential-debate-vance-walz
Vice presidential debate could make important impact in 2024 election, some analysts say, CBS News
https://www.cbsnews.com/minnesota/news/vice-presidential-debate-could-make-a-difference-in-winner-of-2024-election-some-analysts-say
Amdt25.1 Overview of Twenty-Fifth Amendment, Presidential Vacancy and Disability, The Constitution Annotated
https://constitution.congress.gov/browse/essay/amdt25-1/ALDE_00013871
ที่มาและอำนาจ “สว.” อังกฤษ-อเมริกัน เลือกตั้งอำนาจมาก-แต่งตั้งอำนาจน้อย?, นิตยสารศิลปวัฒนธรรม
https://www.silpa-mag.com/history/article_29423
โครงสร้างทางการเมืองของสหรัฐฯ, US Watch ผ่านเว็บไซต์สถานเอกอัคราชทูต ณ กรุงวอชิงตัน
https://washingtondc.thaiembassy.org/th/page/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87?menu=641a8e77db3ee5608757c383
Springfield mayor: City officials told Vance staffer Haitian migrant rumors were ‘baseless’, The Hill
https://thehill.com/homenews/state-watch/4890436-springfield-haitian-migrants-vance
อำนาจและหน้าที่ “ผู้รักษาราชการแทนนายกรัฐมนตรี”, ThaiPBS
https://www.thaipbs.or.th/news/content/343085
- อุดมคติความฝันแบบอเมริกัน (American Dream) เป็นความคิดเชิงอุดมคติว่า ชาวอเมริกันทุกคนมีโอกาสที่เท่าเทียมกันที่จะประสบความสำเร็จในชีวิต หากมีความทะเยอทะยาน ทำงานหนักและอดทน, สำนักงานราชบัณฑิตยสภา, 2552) ↩︎
ความรู้สึกของคุณหลังอ่านบทความนี้เป็นอย่างไร ?
ถูกใจ
รักเลย
ตลก
เศร้า
โกรธ
